Umdat Duutslaand zo dichte bie de Elzas lig (en aandersumme ok) bi’w vandage de greanze wier oawerètrökn en he’w un bezeuk èbrach an Freiburg. Dat is zo’n betje de hoofdstad van het Schwarzwald. Doar wont ongeveer 230.000 leu en heel völle doarvan bin studeant of geewt les an studeantn want de Albert Ludwig Universität Freiburg is un vuurnaamsen waarkgewer van de de stad.
As eerste he’w un münster bezoch, àlwier un bouwwaark woer un paar honderd joar an is èbouwd. Un münster (aander woord vuur dom of kathedraal) hef hele mooi gebraandschilderde raamn, en toe’k ze bestudeern krea’k un vuurteakn da’k ok wier un keer naar de kapper murre. Hef dat te maakn met de mystiek in de kaarke?
Vuur de rest he’w un roondwandeling èmaakt duur de stad an de haand van un kaartje van de Vau Vau Vau. En dan kom ie bievuurbeeld langs het “Haus zum Walfisch” woer Gerritje Gerritsen oet Rotterdam van 1529 t/m 1531 hef èwoond. Noa twee joar isse wier vertrökkn want hee veun de huur te hoge. Un echen Nederlaander dus!
Wa’w ok zaggen warn oaweral kleine götjes (bächle) in de stroatn. Dat was vrogger un soort riolering woer bievuurbeeld de slagers het blood van het slachen in leutn loopn, de hoeshoolns het ofvalwater oet de kökn e.z.w. Dat zelfde water wörn dan wàl wier gebroekt um te wasken of um te kokn. Ik deanke dat de Freiburgers toen un heel hoongn weerstaand hebt oppebouwd teangn zeektes (tenminste die oawerbleawn noa alle opgeleupn zeektes).
De bächle bint nò un toeristenattractie en het water is zo schoone as wat. Gennen slager durft mear um er nog wat op te loozen.
Vuur de rest was het un mooie drokke stad woer van alles gebuurn. Un heel verschil met alle oetgestorven pleatskes in Fraankriek woe’j nauwelijks nog iemand op straote zeet loopn. Wie vroangt oons ech of wat de leu dan allemoal doot en woer ze sint. Misskien dat het te maakn hef met de komst van die grote hypermarchés? Die maakt heel völle kleine weenkels (en dus völle geloop) in de dorpjes oawerbodig. Volgens dit artikel oet 2020 zal dat un rean wean (dat riemt….)
