Vandage he’w un bezeuk ebrach an Worms, un oole Duutse stad in Rheinland-Pfalz, oonder mear bekeand van zienen ooln dom en natuurlijk van Luther (un link noar de zommervakaansie van 2014).
In 1521 verdedigden hier Luther ziene stellingen op’n Rijksdag vuurdatte in de ban wörn edoan. Worms was toen un belangrieke Rijksstad in het Heilige Roomse Rijk. Dit hele gebuurn is dit joar precies 500 joar geleane, dus in de stad wörn der nò völle andach an egeawn via tentoonstellingen, un toneelstukke, en goat zo mear duur. Un bekeandsten oetsproak van Luther op zien proces was “Hier stehe ich und kann nicht anders” (vuur de leu die gen Duuts könt: “Hier stoa’k en kan neet aans”) en dizzen tekst kwamn wie dan ok oawerà teangn.
In Worms steet ok un grootn dom, of zoas wie zengt un kathedraal. Het is ter ene van de dree Rijnlandse Keizerdommen en hef un romaansen bouwstijl. Heel wat aans as die gotische Fraanske kathedralen. Dizzen is Duuts en diegelijk. Wie hebt un dom natuurlijk bezichtigd en doarnoa he’w de jödse begraafplaatse “Heiliger Sand” ok nog bezoch. Dit is de öldste nog bestoande jödse begraafplaatse van Europa. Dizzen is in 1034 à anneleg (mu’j es vuurstelln) en ie zeet dan ok heel völle oole grafstene. De grave op un jödse begraafplaatse wordt namelijk nooit eruumd. In totaal kö’j der ongeveer 2000 grave veendn.
Al met al was Worms un mooie plaatse um te bezichtigen. Neet zo onmeunig groot mear met völle interessante dinge. Ankommenden doonderdag goa’w noar Spiers (ok met un keizers dom), dat nog net iets meuier mut wean. Ik binne beni’jd…
